Premiera Amigi i Atari ST w 1985 roku

Ostatnio znalazłem w necie ciekawy materiał z połowy lat 80. opisujący pojawienie się na rynku dwóch bardzo ciekawych multimedialnych komputerów domowych: Atari ST oraz Amigi. Jest to materiał z cyklu „The computer chronicles”, część zatytułowana „Amiga & Atari (1985)” - wykonany przez afips (ang. American Federation of Information Processing Societies):


To ładny kawałek, historii – związanej nie tylko z Atari czy Amigą. Komputery te wtedy dopiero weszły na rynek i wywołały nieprawdopodobny podziw, gdyż wykorzystywały nowoczesny procesor Motorola 68000 (Wikipedia), który był w stanie przesunąć jakość oprogramowania interaktywnego, okienkowego i multimedialnego na zupełnie nowy poziom (nie znany nawet na Apple, które miało ten sam procesor).

Atari ST (Wikipedia) po raz pierwszy było zaprezentowane w styczniu 1985 roku na targach CES (i COMDEX) w Las Vegas. Jack Tramiel (znany też jako Jacek Trzmiel) zaskoczył świat, gdyż nikt nie dowierzał, że kupiona przez niego firma Atari, będzie w stanie wyprodukować tak zaawansowany komputer. Rok wcześniej na konferencji prasowej obiecywał tani komputer do DTP, muzyki, gier, z nowoczesnym i szybkim procesorem, wyposażonym w okienkowy system operacyjny sterowny myszką (w tamtym czasie potrafiły to (częściowo) jedynie komputery firmy Apple).

Stanowisko firmy Atari na targach COMDEX w 1985 roku
Jak widać na filmie Jacek dotrzymał słowa, nie dość, że komputer spełniał wszystkie założenia to jeszcze był znacznie tańszy od konkurencji, czyli produktów film Apple oraz Commodore (Amiga). Jednak faktycznie jedynym konkurentem ST stał się Apple (choć firmy sobie nie wchodziły w drogę tak jak np. Microsoft – o czym wspominałem w tym miejscu), gdyż komputer Amiga 1000 okazał się niewypałem – choć oczywiście posiadającym fantastyczny potencjał (dopiero kilka lat później Amiga 500 stała się legendą). Z tego powodu w 1985 roku komputer Atari ST został ogłoszony komputerem roku i w sferze multimediów i rozrywki domowej nie miał sobie równych.

Później rozpoczęła się słynna rywalizacja pomiędzy Amigą i Atari ST. Jack Tramiel był założycielem firmy Commodore, lecz opuścił ją po kłótni. Gdy kupił Atari, wypowiedział słynne słowa: „Biznes jest wojną” (ang. Business Is War). Temat ten został zaakcentowany w Wikipedii rozdziałem zatytułowanym „Przejście na stronę wroga” ;)


Atari 1040 STf (1985 rok)
Faktycznie w końcu wojna pomiędzy tymi komputerami bardziej skupiała się na dawnych urazach szefów oraz wrogości wielbicieli komputerów obu firm (tzw. fanboys), gdyż każdy z tych komputerów znalazł sobie własną niszę na rynku. Amiga stała się synonimem dobrej rozrywki (gry komputerowe) oraz demosceny, natomiast Atari znalazło swoje miejsce w zastosowaniach profesjonalnych.

Amiga 500 (oraz następne) spopularyzowały: dopieszczone gry komputerowe, prymitywne odtwarzanie dźwięku na 4 kanałach stereo (tzw. trackery i moduły) oraz profesjonalne oprogramowanie do generowania scen i animacji 3D. Natomiast Atari ST, również sobie radziło z grami i demkami, jednak prawdziwą klasą były: programy graficzne, DTP oraz profesjonalne oprogramowanie przetwarzające sygnały MIDI (na tych rozwiązaniach z lat 80. oparte są dzisiejsze programy na pecetach i Apple).


Amiga 500 (1987 rok)
Amiga była też pierwszym domowym komputerem na świecie, który wprowadził wielozadaniowy system operacyjny (z częściowym wywłaszczaniem), który faktycznie bardzo dobrze się sprawował: był na tyle wydajny, że dawał sobie radę z interaktywnymi multimediami. Atari ST nie dawało takich możliwości jak Amiga, jednak również umożliwiało uruchamianie wielu zadań – również multimedialnych (jak playery sprawujące się jak np. dzisiejszy Winamp itp.). Taki poziom osiągnął system Microsoft Windows oraz Mac OS (Apple) dopiero pod koniec lat 90, czyli kilkanaście lat później !

Oto film, na którym można się o tym przekonać: „Amiga Games & Multitasking” (link na YT):



Film „The computer chronicles - Amiga & Atari (1985)” pokazuje sam początek tej przygody ;) która przeniosła poziom komputerów domowych o kilka klas wyżej. Fakt ten jeszcze bardziej zdystansował konkurencje np. w postaci komputerów zgodnych z IBM PC (czyli dzisiejsze pecety) oraz Apple (choć w mniejszym stopniu). Patrząc na to z innej perspektywy, Amiga i Atari stworzyły rynek, który w latach 90. został przejęty przez pecety, po tym gdy firma Commodore splajtowała i Atari wycofała się z rynku.


Update:
W tym miejscu można przeczytać o premierze następcy Atari ST z lat 90. czyli Atari Falcon 030.